Ortgies 7,65 mm

Pistolet Ortgies
Konstruktorem pistoletu Ortgies był Heinrich Ortgies, Niemiec z pochodzenia, który przez wiele lat pracował w belgijskich zakładach zbrojeniowych FN w Herstal niedaleko Liege. Po 1919 przeniósł się do Erfurtu i na podstawie swoich patentów z lat 1916-18 uruchomił produkcję pistoletu kal. 7,65 mm Browning (32 ACP). Wyprodukował ich 10 000 sztuk, aż w 1921 produkcję przejęła Deutsche Werke AG z Erfurtu, która oprócz produkowanych dotychczas pistoletów kal 7,65, zaczęła produkować kolejne odmiany tego pistoletu: kal. 6,35 mm (25 ACP) i 9 mm Kurz (380 ACP). Ortgies był udaną, prostą konstrukcją, która dzięki bardzo dobremu wykonaniu i korzystnej cenie zdobyła popularność w rodzimych Niemczech, jak również rozpowszechniła się daleko poza jej granice – szczególnie w Europie Środkowej, USA (kosztował 7$ w 1924 roku) oraz środkowej i południowej Afryce. W latach 1923-24 armia czeska zakupiła 11.510 pistoletów Ortgies. Znaczne ilości używane były jeszcze w jednostkach niemieckich podczas II wojny światowej. Orgies charakteryzował się dopracowaną erogonomią i dużą celnością, był chwalony również za to, że nie posiadał żadnych wystających części, dzięki czemu nie zawadzał o ubranie podczas wyjmowania z kieszeni.
Produkcją pistoletów Ortgies wstrzymano pod koniec lat 1920, (niektóre źródła mówią, o roku 1932).
Przyczyną była podobno olbrzymia popularność konkurencyjnej, nowocześniejszej konstrukcji Walthera – pistoletu PP, jak również kryzys gospodarczy.
Na podstawie numerów seryjnych oszacować można, że ogółem wyprodukowano ponad 70.000 pistoletów Ortgies, głównie kal. 7,65 mm, ale niektóre źródła mówią o ogólnej liczbie 250.000 pistoletów wszystkich (- 6,35, 7,65, i 9 Kurz mm kalibrów)/ Po II WŚ nieco zmodyfikowaną wersję Ortgiesa kal. 6,35 mm produkowała w RFN Erma jako E.P. 25.
Pistolety kal 7,65 mm były produkowane w latach 1920-1928, 9 mm w latach 1922-1926, natomiast odmiana 6,35 mm była produkowana w latach 1921-1928
Pistolety wyprodukowane jeszcze przed przejęciem fabryki Ortgiesa przez Deutsche Werke AG mają oznaczenie ORTGIES & CO – ERFURT/ORTGIES PATENT, podczas gdy wytwarzane przez DW: Ortgies Patent/Deutsche Werke Aktiengesellschaft/Werk Erfurt z logo zakładów (HO – od Heinrich Ortgies) na okładzinach chwytu , lub późniejsze egzemplarze DEUTSCHE WERKE /WERK ERFURT z logo zakładów ( D) – pomiędzy linijkami tekstu i okładzinach chwytu. Pistolety produkcji DW były zwykle oksydowane, choć są i niklowane, okładki chwytów wykonywano najczęściej z gładkiego drewna, rzadziej z chropowatej gumy. Oryginalne magazynki były zawsze niklowane.

Pistolety Ortgies 6,35 mm i 7,65 mm w Polsce 

Pistolety Orgties były nabywane przez oficerów zawodowych WP, którzy kupowali broń osobistą za własne pieniądze. Pistolety kal 6,35 często traktowane były jako broń prywatna i noszona jako drugi pistolet w kieszeni lub przechowywany np w bagażu podręcznym. Pistolet Ortgies 7,65 widnieje również w spisach broni krótkiej z 1939 roku, przechowywanej w składnicach wojskowych. Prawdopodobnie nie były to znaczące ilości, Ortgies nie był tak popularny jak pistolety FN, czy choćby Frommer. Liczba Ortgiesów różnych kalibrów wystawianych w muzeach, jako pozyskanych z pobojowisk września 1939 roku, pozwala jednak domniemywać, ze nie była to rzadko spotykana broń w przedwojennym WP. 

Konstrukcja 

Ortgies, działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, posiada sprężynę powrotną nałożoną na lufę i mechanizm spustowy pojedyńczego działania, mechanizm uderzeniowy igliczny. Pistolet posiada samoczynny bezpiecznik chwytowy napinający także częściowo sprężynę uderzeniową, w odróżnieniu jednak od innych konstrukcji po wciśnięciu pozostaje on w pozycji odbezpieczonej (tzn. nie powraca!). Aby ponownie zabezpieczyć pistolet należy nacisnąć na przycisk z lewej strony szkieletu (przycisk ten służy także do rozbierania broni po odciągnięciu zamka nieco do tyłu). Pistolety kal. 9 mm posiadają ponadto dodatkowo bezpiecznik nastawny. Zatrzask magazynka umieszczony jest w stopce chwytu.
Jednym z patentów Ortgiesa był sposób mocowania lufy do szkieletu – zdejmuje ją się przez obrócenie o 90 st. w bok w lewo, pozostałe patenty dotyczyły zatrzaskowego mocowania okładek chwytu i rozwiązania przerywacza zabezpieczającego przed oddaniem strzału jeżeli zamek nie znajduje się całkowicie w przednim położeniu.

(źródło: dobroni.pl)

Prezentowany pistolet pochodzi z 1921 roku. Świadczyć o tym może pierwsze logo firmy znajdujące się na okładkach (zostało zmienione w roku 1921)